Η ριζική θεραπεία του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού είναι η παραθυρεοειδεκτομή.
Bασικός στόχος του χειρουργού, κατά την επέμβαση, είναι η εντόπιση και η αφαίρεση όλων των παραθυρεοειδών αδένων, οι οποίοι έχουν πρόβλημα (παθολογικοί παραθυρεοειδείς).
Στις περισσότερες περιπτώσεις πάσχει και είναι διογκωμένος ένας μόνο αδένας. Μπορεί όμως να πάσχουν και περισσότεροι, δηλαδή δύο, τρεις ή τέσσερις αδένες. Γι’ αυτό λέμε ότι έχουμε νόσο ενός, δύο, τριών ή τεσσάρων παραθυρεοειδών αδένων.
Η ανεύρεση και η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων διογκωμένων παραθυρεοειδών αδένων, τις περισσότερες φορές, είναι μια απλή υπόθεση για τον εξειδικευμένο και έμπειρο χειρουργό.
Παρόλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις, η εγχείρηση μπορεί να εξελιχθεί σε μια πολύ δύσκολη, εργώδη και χρονοβόρα επέμβαση, χωρίς την επίλυση του προβλήματος του ασθενή κατά την πρώτη εγχείρηση, οπότε να χρειασθεί να υποβληθεί σε μια δεύτερη, τρίτη, κλπ. επέμβαση.
Αυτό μπορεί να συμβεί όταν ένας ή περισσότεροι παθολογικοί παραθυρεοειδείς αδένες βρίσκονται σε έκτοπες θέσεις στον λαιμό ή στο μεσοθωράκιο (στο άνω μέρος του θώρακα που βρίσκεται πίσω από το στέρνο).
Έχοντας λοιπόν εκ των προτέρων υπόψη του ο χειρουργός τις δυσκολίες που μπορούν να προκύψουν κατά την διάρκεια της επέμβασης, καταβάλλεται προσπάθεια πριν από την εγχείρηση να απεικονισθούν οι παθολογικοί παραθυρεοειδείς αδένες στις ανατομικές περιοχές του τραχήλου ή του θώρακα που συνήθως εντοπίζονται.
Οι συνηθέστερες διαγνωστικές εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για το σκοπό αυτό είναι: το υπερηχογράφημα υψηλής ευκρίνειας των παραθυρεοειδών, το σπινθηρογράφημα παραθυρεοειδών με σεσταμίμπη και η μαγνητική τομογραφία τραχήλου και άνω μεσοθωρακίου.
Δυστυχώς η διαγνωστική ακρίβεια αυτών των εξετάσεων δεν υπερβαίνει το 80%. Αντίθετα η «διεγχειρητική διαγνωστική ακρίβεια» του εξειδικευμένου χειρουργού υπερβαίνει το 95% κατά την πρώτη εγχείρηση.
Συνοπτικά λοιπόν θα λέγαμε ότι επειδή στο 80-85% των ασθενών με πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό υπερλειτουργεί συνήθως μόνο ένας παραθυρεοειδής αδένας, ο οποίος στην πλειονότητα των περιπτώσεων βρίσκεται στην περιοχή του τραχήλου, ο έμπειρος και εξειδικευμένος χειρουργός μπορεί να λύσει το πρόβλημα πολύ εύκολα και γρήγορα με μία και μόνο επέμβαση.
Τα τελευταία χρόνια, πέραν της κλασσικής τεχνικής, που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση της παραθυρεοειδεκτομής, εφαρμόζονται και νέες τεχνικές, οι οποίες είναι ελάχιστα επεμβατικές (minimal invasive parathyroidectomy) με σχετικά πλεονεκτήματα.
Οι τεχνικές αυτές εφαρμόζονται κάτω από ειδικές προϋποθέσεις και διαχωρίζονται: στην ελάχιστα επεμβατική παραθυρεοειδεκτομή, με μια μικρή τομή πάνω στον υπερπλαστικό παραθυρεοειδή αδένα, και στη βιντεοσκοπικά υποβοηθούμενη ή πλήρως ενδοσκοπική παραθυρεοειδεκτομή, με την βοήθεια ειδικής ψηφιακής ενδοσκοπικής κάμερας και λεπτών ενδοσκοπικών εργαλείων.
Οι επεμβάσεις αυτές απαιτούν ακόμα μεγαλύτερη εξειδίκευση και ακόμα μεγαλύτερη εμπειρία του χειρουργού.